مصاحبه آیت الله تحریری با روزنامه قدس در رابطه با هفته دفاع مقدس
وقتی تاریخ جنگهای رخ داده در جهان را مرور کنیم برای هیچ یک از آنها صفت مقدس را نمییابیم تنها جنگ تحمیلی ایران است که عنوان «دفاع مقدس» به خود گرفته و در کنار دفاع از خاک وطن و ارزشهای ملی میهنی، جلوههایی بینظیر از اخلاق، ایثار و انسانیت را خلق کرده است. از این رو، به مناسبت آغاز هفته گرامیداشت دفاع مقدس و به منظور بررسی وجوه امتیاز این دوران در مقایسه با دیگر جنگها و درگیریهای نظامی با آیتالله «محمدباقر تحریری»، تولیت مدرسه علمیه مروی گفتوگویی ترتیب دادهایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان میشود:
جهاد در آموزههای دینی ما به چه معنا است و وجوب آن از چه ابواب و جهاتی است؟
جهاد از نظر لغوی به معنای تلاش است، انسان در این عالم برای دستیابی به امور مختلف تلاش میکند و قطعاً برای رسیدن به منافع و سعادت پیش روی خود نیز با موانعی مواجه میشود که برای رفع آنها ناگزیر به تلاش و کوشش است، از این رو، جهاد هم برای رسیدن به اموری که لازم و مناسب حیات آدمی است به کار میرود و هم برای برطرف کردن موانع رسیدن به سعادت؛ با این وصف، دفاع از حق امری فطری و طبیعی است که نوعی از آن حتی در حیوانات هم وجود دارد اما آن درجهای از حق را که انسان درک میکند و در پی رسیدن به آن است قطعاً هیچ موجودی جز انسان دارا نیست.معنای ابتدایی جهاد مبارزه با کسانی است که در برابر جبهه دین و خداگرایی و بندگی خدای متعال موضع میگیرند و نه تنها این رسالت نورانی انبیاء را نمیپذیرند بلکه مقابل آن جبهه گرفته و مقاومت میکنند و میکوشند منطق حق را از بین ببرند و آن را کور کنند. از این منظر، در آموزهها و دستورات دینی بر این وظیفه برای مسلمین تاکید و بر وجوب آن تصریح شده است. ادیان الهی میخواهند انسان به حقیقت فطری خود با حضور در محضر الهی و تبعیت از دستورات او دست یابد اما در این مسیر مقابله با دشمنانی که ما را منع میکنند و مانع کمال واقعیمان میشوند نیز ضرورت دارد. از این رو قرآن کریم در آیات متعددی مسلمانان و مومنان را به جهاد در راه خدا امر میکند، در فرهنگ و ادبیات دینی به ما نیز سفارش شده اسباب دفاعی را در هر زمان ، به هر گونه که لازم است فراهم کرده و به کار بگیریم و در دفاع از ارزشهای الهی و دینی و انسانی، صبر و تقوا پیشه کنیم تا پیروز میدان شویم.
چرا جهاد ما در پیوند با جنگ تحمیلی بر ایران اسلامی که هشت سال به طول انجامید عنوان دفاع مقدس به خود گرفته است؟
بر اساس چنین معنا و تعبیری است که خدای متعال به امت ایران اسلامی عنایت کرد و به آنها توفیق داد تا در پرتوی تعالیم اسلام و آموزههای اهل بیت(علیهم السلام) و تبلیغات ژرف سالیان طولانی علمای دین و دفاعیات ایشان از معارف نورانی ائمه (علیهم السلام) و حضور در میدانِ مردم متدین، حاکمیت دینی را به واسطه فقیه و عارفی مجاهد از شاگردان برجسته ائمه (علیهم السلام) یعنی امام خمینی (قدّس سرّه الشریف) در سال ۵۷ محقق و حاکمیت طاغوت را سرنگون کنند و در ادامه این تحولات، نظام جمهوری اسلامی برپا شد. این جمهوری به تلاش و مجاهدت در عرصههای اجتماعی، سیاسی فرهنگی و اقتصادی نیاز داشت تا معارف دین قوام و تحقق و تثبیت و دوام بیابد و این ممکن نمیشد مگر با جهاد؛ به ویژه آنکه دشمنان اسلام که با جمهوری اسلامی ضربه خوردند و منافعی را که سالیان سال در این کشور به واسطه مزدورانشان محقق میشد، در خطر دیدند، درصدد براندازی این نظام با نقشههای مختلف (کودتا و نفوذ خاص) برآمدند و چون موفق نشدند صدام را تحریک کردند تا جنگ را بر میهن اسلامی ما تحمیل کند، چون صدام از طاغوت هایی بود که به سرکوب کردن مخالفینش و کشورگشایی علاقه داشت و برای اجرای نقشه آنها مناسب به نظر میرسید چنان که درصدد تصرف بخشهایی از خاک ایران اسلامی برآمد و حتی برنامه داشت که حاکمیت دینی ما را سرنگون کند… اما به فرمان امام خمینی(رحمه الله علیه) ملت غیور به دفاع از نظام و اسلام برخاستند برای همین هم این دوران به دفاع مقدس نام گرفت، چون در آن دوران دفاع از اسلام ناب، پاکیها و خوبیها هدف بود اگرچه بعضی از کشورها نیز عنوان اسلامی داشتند اما اسلامشان آمریکایی بود چنان که قبل از انقلاب حاکمان و پادشاهان کشور ما نیز اسم اسلام را یدک میکشیدند!. از این جهت دفاع ما در جنگ تحمیلی هشتساله، دفاع مقدس شد که عدهای از جوانان و مردم ایثارگر جان خود را برای حفظ کیان اسلام ناب در طبق اخلاص گذاشتند و مقابل دشمن ایستادند و دشمن را بیرون راندند آنها اجازه ندادند در طول این هشت سال حتی یک وجب از خاک کشور از دست برود در حالی که در حاکمیتهای قبلی ایران با یک حمله کوچک بخشهایی بزرگ از کشور مثل کشور آذربایجان و … را از دست دادند و تحت سلطه دشمنان این سرزمین کردند.
مسئله ایثار و شهادت در مقدس شدن دفاع ما در جنگ تحمیلی چه تاثیری داشت و جاافتادن این فرهنگ در جامعهای که به تازگی نهضت امام خمینی (رحمه الله علیه) و انقلاب اسلامی را تجربه کرده بود، چقدر در توفیقات ما در جنگ موثر واقع شد؟
در آموزههای اسلام مسئله ایثار مال و جان ارزشی بسیار دارد؛ ملت ایران با تبعیت از دستورات قرآن و ائمه(علیهم السلام) (به ویژه سیدالشهداء(علیه السلام) به عنوان الگوی ایثار ناب و شهدای در راه خدا جان خود را بذل کردند و اجازه ندادند توطئههای دشمن برای و از بین رفتن مکتب نجاتبخش اهل بیت(علیهم السلام) تجزیه خاک ایران اسلامی عملی شود. در بیان فضایل شهادت و شهدا، آیات و روایات بسیاری وجود دارد، چنان که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمودند: بالاتر از هر نیکی، نیکیای است تا جایی که انسان در راه خدا کشته شود که برتر از آن نیکیای وجود ندارد. پیامبر اکرم(ص) همچنین فرمودند: برترین مرگها شهادت است و نیز از امیرالمومنین(علیه السلام) در بسیاری از مواضع طلب شهادت مطرح شده است، آن حضرات(علیهم السلام) اینچنین فرهنگ شهادت و برکات آن را نهادینه کردند، استمرار همین فرهنگ بود که باعث شد انقلاب و نظام اسلامی ما استحکام بیابد و این خونهای پاک نهال نوپای انقلاب را آبیاری و تنومند کند. روحیه ایثار و شهادت مردم شهیدپرور در هشت سال دفاع مقدس و مقاومت رزمندگان و خانواده آنها دشمن را در از بین بردن انقلاب مایوس کرد اگرچه توطئههایشان ادامه دارد و هر روز در شکلی نو ظاهر میشود.
دفاع مقدس مانند واقعه عاشورای حسینی دو رکن داشت یکی شهادت و دیگری اسارت، که هر یک جایگاه خود را در تثبیت مکتب اسلام ایفا کردهاند، در دفاع مقدس نیز چه شهادت رزمندگان چه اسارت آنها در زندانهای صدام و رشادتهایی که خلق کردند زمینه صدور و ابلاغ منطق اسلام به دنیا را فراهم کرد، این خونهای پاک باعث شد جمهوری اسلامی تثبیت شود از این رو، گرامیداشت ایام دفاع مقدس همه ساله ضرورت دارد تا برکات و فضایلی که خداوند با این دفاع به ما عنایت کرد، یادآوری و حفظ شود. شهدا با این معنویت به نوعی امام و پیشوای ما شدند از این رو، بزرگداشت دفاع مقدس نظیر گرامیداشت عاشورای حسینی ضرورت دارد یعنی همانطور که عزای حسینی اقامه میشود باید رشادتها و حماسهآفرینیهای رزمندگان، شهدا و جانبازان و ایثارگران دفاع مقدس هم زنده نگاه داشته شود.
مهم آنکه شیوع کرونا و مشکلات ناشی از آن دوباره منطقِ مکتب ایثار را زنده کرد و این رزمایش عمومی در رسیدگی به مستضعفان به نوعی الهام از دفاع مقدس و ایثارهای آن دوران محسوب میشود؛ همچنین است کاری که کادر درمان در خط مقدم دفاع از سلامت مردم انجام میدهند که به نوعی استمرار ایثارهای دفاع مقدس است که در جبههای دیگر بروز و ظهور یافته است. امروز که با هدایت و ارشادهای توام با بصیرت رهبری معظم انقلاب (دامت توفیقاته) از مواضع سخت عبور کردهایم باید ماهیت دفاع مقدس را که همراهی امام و امت و اتحاد آنها در جهت توجه به خدای متعال و حاکمیت اسلام حقیقی بود، حفظ کنیم.
معنویت و انس با اهل بیت(علیهم السلام) به ویژه الهام از فرهنگ عاشورای حسینی در توفیق رزمندگان در جبهههای جنگ چه تاثیری داشت؟
رمز موفقیت ما در جبهههای جنگ تحمیلی الهام گرفتن از مکتب عاشورا است ما از این فرمایش حضرت سیدالشهداء(علیه السلام) که فرمودند: من لحظهای زیر بار بیعت با طاغوت نمیروم، درس گرفتیم چنان که در ابتدای انقلاب شعار میدادیم: «نهضت ما حسینیه رهبر ما خمینیه». ارتباط ولایی بر جبههها حاکم بود اگر این ماهیت نبود انقلاب ما هم نظیر انقلاب فرانسه و دیگر انقلابها میبود و به سرنوشت آنها دچار میشد. آنچه در جبههها رقم خورد برگرفته از منطق حقطلبی سیدالشهداء(علیه السلام) بود که هرگز باطل را نمیپذیرفت و با آن بیعت نمیکرد. با همین منطق بود که رزمندگان ما در جبههها آن افتخارات را آفریدند.
شهدا و رزمندگان ما در چه ویژگیها و اوصافی شبیه به یاران باوفای حضرت سیدالشهداء(علیه السلام) هستند؟
ویژگی یاران با وفای امام حسین (علیه السلام) اول معرفت به مکتب نجات بخش اسلام و امام حق بود که انسان را به کمال و سعادت حقیقی می رساند،
دوم هدف عالی از زندگی داشتن و حقیقت زندگی را درک کردن،
سوم توکل قوی که با اتکای به حق تعالی در برابر جلوه گری های دنیا و دشمنان و تطمیع و تهدید آن ها شیفته نشدند و نهراسیدند.
چهارم بصیرت مناسب در انتخاب راه و روش صحیح زندگی، و پشت پا زدن به زندگی پوچ دنیا طلبان و ستمگران زمان خویش و عبرت و تجربه خوب گرفتن از حاکمیت های طاغوتی گذشته،
پنجم تبعیت از امام حق و سید الشهداء (علیه السلام) بود که لحظه ای ایشان را با دنیا برابری نکردند.
شهداء و رزمندگان راستین ما نیز هر یک به اندازه خود این ویژگی ها را داشتند و به پای آن تا آخرین نفس ایستاده و می ایستند و در پایان با داشتن این زمینه عنایت ویژه حق تعالی و اولیایشان شامل حالشان گردید و می گردد و تاییدات و نصرت های معنوی بر آنان سرازیر گردید.
و این امور عبرت ها و درس های است که معاصران و افراد در طول تاریخ از ایشان می گیرند.
دیدگاهها