راه و راهنماشناسى، از نکاتى است که انسان سالک در سیر تکاملى خود به آن نیازمند است.
توجه و رعایت این فرایند، از منظر شرع مقدس اسلام، «تدبیر» نامیده مى‌‌شود که محصول:
_ تعلیم،
_ تفکر،
_ تعقل،
_ حزم (دور اندیشى)،
_ مشورت و… است.

تمام کلید واژه‌‌هاى ذکر شده، جایگاه مهم و ارزشمندى در بحث تربیت اسلامى دارد و بى‌‌توجهى به هر یک، موجب اختلال در تکامل سالک مى‌‌گردد.

امام على علیه‌‌السّلام فرموده است:
«تدبیر کردن قبل از انجام [هر]کارى، انسان را از لغزش در امان مى‌‌دارد.»

✅ البته هنگامى تدبیر انسان با مراعات مقدماتش کارساز است که با
✓ توکل به حضرت حق جلّ‌ جلاله
✓ و توسل به اولیاى گرامى او علیهم‌‌ السّلام همراه باشد.

⬅️ زیرا هنگامى که تدبیر انسان با توکل بر خداوند همراه باشد،
_ اگرچه به نتیجه‌‌ى ظاهرى هم نرسد،
✓ به نتیجه‌‌ى حقیقى و باز شدن دیدگاه انسان نسبت به وقایع عالم منجر مى‌‌شود و مى‌‌فهمد در عالم، مصالحى وجود دارد که انسان در زمان مناسب و مقتضى به آن مى‌‌رسد و تنها خدا از آن‌ها خبر دارد.

با دقت در این سیر وجودى، فهمیده مى‌‌شود که تمامى موجودات، در واقع به طور تکوینی تحت تدبیر حکیمانه‌‌ى قادر مطلق و حقیقت محض خداوند سبحان هستند.

❗️البته انسان و جنّ تدبیر خاصى دارند و خداوند براى ایشان وظیفه و دین قرارداده تا با اختیار خویش، تحت این تدبیر قرارگیرند و به نتایج والاى آن دست یابند؛

چنانچه با توجه به مطالبى که گفته شد، انسان امورش را تدبیر کند، این تدبیر در راستاى عبودیت و تدبیر الهى براى خویش خواهد بود.

برگرفته از کتاب
گام‌های آغازین سلوک